11-11-2008

Wapenstilstand

Vandaag is het negentig jaar geleden dat er een eind kwam aan de eerste wereldoorlog, in Frankrijk vaak « la grande guerre » genoemd. Dat lijkt lang geleden, maar pas eerder dit jaar is de langst levende Franse soldaat overleden.

Onder de huidige bevolking zijn er nog weinigen die deze oorlog hebben meegemaakt, maar onze bejaarde buren in Dombras - de gezusters Georgette en Alice en ook monsieur Laurant - vertelden ons nog hun herinneringen uit die tijd. De strijd op de slagvelden bij Verdun die ze uit de verte konden horen en zien, de bezetting en de vernielingen, de slachtoffers en de gedwongen verhuizing naar veiliger oorden elders in Frankrijk, ver van huis.

Een officier uit de Meuse heeft in zijn dagboek een kort relaas geschetst van de gebeurtenissen in het noorden van het departement.

Vandaag de dag is er nog veel dat herinnert aan de gruwelen van die eerste « moderne » oorlog. Naast de monumenten en begraafplaatsen, de nimmer herbouwde verwoeste dorpen « morts pour la France », de unheimliche sfeer in de bossen bij Verdun, de vage resten van het woord « Feldlazarett » geschilderd op een staldeur in Merles.

Toch is de herinnering de enige manier om ons er op te wijzen hoe onmenselijk en zinloos oorlogen zijn. Maar of we er lering uit trekken? Per slot van rekening werd aan het einde van de eerste wereldoorlog geen vrede gesloten maar een wapenstilstand. De wapens werden slechts neergelegd, om ze jaren later weer op te pakken...