La taque

Het feit dat de houtkachel moest worden schoongemaakt - door verstopping van de afvoerpijp was het namelijk niet meer mogelijk om te stoken - gaf mij de gelegenheid om de haardplaat eens goed van dichtbij te bekijken. En het is een heel fraaie met een grote keizerskroon.

Er moet echter geen verband gezocht worden tussen de voorstelling op de plaat en het huis, want het is beslist geen château maar een gewoon arbeidershuis. Vroeger werden deze gietijzeren haardplaten in series gemaakt en men kon blijkbaar een model naar keuze aanschaffen. En het is natuurlijk maar de vraag of dit de originele plaat is die tijdens de bouw zo'n 200 jaar geleden werd aangebracht.

In Lotharingen wordt een dergelijke haardplaat « la taque » genoemd. Deze is er niet alleen voor de sier, maar is met name bedoeld om de warmte van het open vuur terug te kaatsen het vertrek in. In veel Lotharingse huizen bevindt zich achter de schoorsteen nog een (slaap)kamer met een ingebouwde kast. De haardplaat vormt de verbinding en kan dus warmte aan de andere ruimte doorgeven door de kastdeuren eenvoudigweg open te zetten. Buitengewoon slim als je bedenkt dat het vuur in de keuken vroeger de enige warmtebron was in het boerenhuis.

Bovendien kon ik nu eens in de schoorsteen naar boven kijken. Onderaan is deze ongeveer 2 meter breed maar hij loopt taps toe met een uitlaat ter grootte van een brievenbus! En gelukkig zaten er geen vogelnesten of andere blokkades in.

Montmédy

De citadel van Montmédy is ontegenzeggelijk een van de meest historische plekken in het noorden van de Meuse. Eeuwen geleden gebouwd door Vauban als een vesting op een strategische gelegen heuveltop, heeft het tot in de vorige eeuw dienst gedaan als militair verdedigingswerk.

Door de jaren heen is het immense bouwwerk behoorlijk in verval geraakt. Gelukkig zijn er tegenwoordig verschillende organisaties die zich bekommeren om het onderhoud van het bijzondere erfgoed, en samen met particuliere huiseigenaren en overheden wordt er hard gewerkt om de citadel in stand te houden. Restauratie van de gebouwen, leefbaarheid voor de bewoners, en bevorderen van toerisme zijn hierbij de belangrijkste doelstellingen.

Wat velen niet weten is dat in het begin van de jaren 1970 elk jaar een groep Nederlanders naar Montmédy kwam om er te werken. Daarbij ging het vooral om de vesting vrij te maken van allerlei wilde begroeiing zodat alles weer goed tot zijn recht kon komen. Maar ook werden vervallen onderdelen hersteld. Nu vele jaren later is er een blog waar de herinneringen aan die zomerkampen boven water worden gehaald. Heel erg leuk om te lezen en te bekijken!

La Grande Guerre

Dit jaar is het honderd jaar geleden dat de eerste wereldoorlog losbarstte. De herinnering hieraan is vandaag de dag nog altijd duidelijk aanwezig in het noorden van de Meuse aangezien dit gebied in de frontlinies lag. De eerste confrontaties tussen de Franse en Duitse legers vonden plaats rond Saint-Laurent. De oorlog richtte enorme verwoestingen aan en had een grote impact op de streek.

Een Franse soldaat geeft in zijn dagboek een ooggetuigeverslag van de vlucht van de dorpsbewoners vanwege het oprukken van de Duitse troepen (zie foto), eind augustus 1914. Uiteindelijk vonden zij in het zuiden van de Meuse een veiliger onderdak.

« Die avond keren we terug naar Longuyon om tegen middernacht weer te vertrekken zonder een moment geslapen te hebben. We gaan ons kamp opslaan in Saint-Laurent-sur-Othain op 9 kilometer van Longuyon, waar Generaal B. het bevel krijgt om het commando over te geven aan Generaal M.

De terugtrekking verloopt in goede orde, zonder verlies van wagens of kanonnen. En tot aan 11 september word er onophoudelijk slag geleverd. Voetje voor voetje trekken wij ons terug en moeten we terrein prijs geven, maar niet zonder grote verliezen toe te brengen aan de vijand. En we hebben pijn in het hart zonder te weten wat er gaande is rond deze terugtrekking die pas later kan worden verklaard.

Vanuit Saint-Laurent gaan we naar Dombras en vervolgens naar Merles (buurdorpen in de richting van Damvillers). De regimenten die opnieuw gegroepeerd en beter onder controle zijn, strijden zonder zwakte te tonen.

De radeloze inwoners versperren de wegen met hun karren waarop de vrouwen en kinderen zitten met matrassen, dekbedden en allerhande spullen die hen veeleer tot last zijn. Een boerenvrouw, met haar dochter achter zich aan, droeg drie hoeden die zo groot zijn als kerkklokken, een blauwe parasol en een paraplu. De dochter trok een koe voort aan een touw, en een kalfje van een maand oud trippelde er achteraan.

Voertuigen in allerlei soorten en maten, volgepropt met van alles en nog wat, reden maar door en blokkeerden de colonnes soldaten en artillerie en verlammen het doormarcheren van de konvooien.

De mensen huilden omdat ze in hun wanhoop alles achter hadden gelaten; de meesten hadden hun koeien in de stal gelaten en de varkens opgesloten. Het schouwspel van het verlaten van de dorpen was intriest. En de arme mensen draaiden zich telkens om en probeerden hun kerktoren nog te ontwaren, terwijl de ontploffingen van de granaten witte wolkjes in de lucht maakten. »

Meer hoef je eigenlijk niet te zeggen…